Wat doet genees-kunst?
Het doel van genees-kunst is om door middel van interactie met de kunsten de isolatie van patiënten te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren.
De isolatie waar patiënten in terecht kunnen komen kun je letterlijk opvatten, denk aan isolatiemaatregelen bij infectiegevaar, maar zeker ook figuurlijk. Door een ernstige ziekte kun je geïsoleerd raken van de maatschappij, omdat je minder fit bent, maar ook omdat anderen je wellicht gaan mijden.
“De interactie tussen de kunsten en de patiënt, is misschien wel de mooiste manier om die isolatie kleiner te maken”
Ieder mens heeft manieren om met moeilijkheden in het leven om te gaan. Voor de een zal dat juist het aangaan van sociale contacten betekenen, het ondernemen van activiteiten met anderen, voor sommigen helpt bijvoorbeeld sporten heel goed. Helaas zijn heel veel van deze “coping-mechanismes” bij ernstig zieke mensen juist niet meer goed mogelijk. En dat terwijl goede manieren om met moeilijkheden om te gaan juist harder nodig zijn dan ooit als je ernstig ziek bent!
Juist in die situatie kan de interactie met kunst, leidend tot muziek, of een gedicht, of een mooie tekening, heel erg helpen om verbinding te voelen met de mooie kanten van het bestaan.
Genees-Kunst werkt altijd met professionele kunstenaars, die op basis van een dialoog met de patiënt, een kunstwerk maken. Zowel het proces van die interactie tussen patiënt en kunstenaar als het uiteindelijke kunstwerk zijn belangrijk.
Waar natuurlijk de medisch-inhoudelijke kant van de behandeling strikt volgens protocollen verloopt, is dit proces tussen kunstenaar en patiënt juist niet volgens een vast “script”. Van te voren weet je niet helemaal waar de interactie precies heen zal gaan. Er is niet precies vanaf het begin duidelijk hoe het kunstwerk er uit zal gaan zien. Dat wordt juist gedurende de periode dat de kunstenaar zijn werk doet gevormd.
Te vaak wordt de patiënt gezien als “ die mevrouw met borstkanker”. Maar zo is dat natuurlijk helemaal niet. Er is een mevrouw met een unieke identiteit, die helaas de pech heeft dat zij borstkanker heeft gekregen. Het maken van een kunstwerk, op basis van de interactie tussen kunstenaar en patiënt, maar ook met de naasten van de patiënt, met de dokters en de verpleegkundigen, zorgt voor verbinding. Voor het werkelijk “zien” van de ander, en daardoor het verminderen van de isolatie.
Zo bezien kan de manier van werken van Genees-kunst ook een manier zijn om de zes assen van het positieve gezondheidsmodel van Machteld Huber in de praktijk te brengen.
De interactie tussen kunstenaar, patiënt en diens omgeving en het uiteindelijke kunstwerk kunnen ook dienen als methodiek voor de verandervraag: kunst kan helpen om de switch te maken van “ what is the matter?” naar “what matters to you?”